Piriformis sindromu nədir?
15 May 2024
Piriformis sindromu çanaq nahiyəsində yerləşən piriformis əzələsinin iltihabı və ya ətrafındakı sinir toxumasına təzyiq nəticəsində meydana gələn tibbi vəziyyətdir. Bu vəziyyət adətən siyatik sinirə təzyiq edir, bel, omba və ayaq ağrılarına səbəb olur.
Piriformis əzələsi ombanın dərinliyində yerləşən əzələdir və çanaq sümüyü ilə yuxarı ayaq arasında yerləşir. Əzələ bədənə tarazlığı qorumağa və omba oynağının hərəkətliliyini dəstəkləməyə kömək edir. Ancaq bu əzələnin iltihabı və ya spazmı siyatik sinirə təzyiq göstərə bilər və piriformis sindromu inkişaf edə bilər. Bəzən disk yırtığı ilə eyni vaxtda inkişafına da rast gəlinir.
Piriformis sindromu nəticəsində ayaq ağrısı, omba ağrısı, uyuşma kimi müxtəlif simptomlar meydana gələ bilər. Piriformis sindromunun simptomları insanların gündəlik fəaliyyətini məhdudlaşdıra və həyat keyfiyyətinə mənfi təsir göstərə bilər.
Piriformis sindromunun səbəbləri əzələnin anatomik strukturunda dəyişikliklər, həddindən artıq məşq, travma və ya çanaq nahiyəsində digər anatomik anormallıqlar ola bilər.
Diaqnoz üçün klinik müayinə, görüntüləmə üsulları və piriformis sindromu testi kifayət edir. Piriformis sindromunun müalicəsi əsasən istirahət, fiziki terapiya, iltihab əleyhinə dərmanlar və əzələ rahatlaşdırıcılarını əhatə edə bilər. Ancaq bəzi hallarda cərrahi müdaxilə də tələb oluna bilər.
Piriformis sindromu üçün nə yaxşıdır?
Piriformis sindromu nəticəsində meydana gələn simptomların yüngülləşdirilməsi sağalma prosesini dəstəkləmək üçün vacibdir. Piriformis sindromunun simptomları üçün müntəzəm fiziki fəaliyyətlər təsirli ola bilər.
Gəzinti, üzgüçülük və müntəzəm məşq proqramları əzələləri gücləndirərək və elastikliyi artıraraq piriformis əzələsindəki spazmları azalda bilər.
Fiziki terapiya piriformis sindromunun müalicəsində çox istifadə edilən bir üsuldur. Fizioterapevtlər bu vəziyyətin müalicəsinə xas olan piriformis sindromu məşqləri və əl terapiyası (manual terapiya) üsulları kimi müalicə üsullarına üstünlük verə bilərlər.
Bu cür üsullar əzələləri gücləndirməyə və elastikliyi artırmağa kömək edir. Bununla birlikdə, antiinflamatuar qidaların istehlakı da piriformis sindromunun simptomlarını azaltmağa kömək edə bilər.
Bu müalicə üsulları fərdin yaşına, sağlamlıq vəziyyətinə və simptomların şiddətinə görə dəyişə bilər.
Piriformis sindromu müalicə edilə bilərmi?
Piriformis sindromu tez-tez bel, omba və ayaq ağrılarına səbəb olan bir vəziyyətdir və sağalma prosesi fərddən fərdə dəyişə bilər. Ancaq müalicənin təsirli olması üçün xəstəliyin erkən diaqnozu da çox vacibdir.
Fiziki terapiya piriformis sindromunun müalicəsi üçün təsirli bir üsuldur. Piriformis sindromu məşqləri, masaj və manual terapiya üsulları əzələləri gücləndirmək və elastikliyi artırmaq üçün istifadə edilə bilər. Ancaq sindrom nəticəsində yaranan ağrıları azaltmaq üçün dərman müalicəsi də tətbiq oluna bilər.
Piriformis sindromunun qəti həlli üçün cərrahiyyə lazım ola bilər. Bu cür təcrübələrə ümumiyyətlə digər üsullar uğursuz olduqda və ya xəstəlik daha ağır olduqda üstünlük verilir.
Sindromun kimlərdə daha çox olur?
Piriformis sindromu müəyyən risk faktorları olan şəxslərdə baş verə bilən bir vəziyyətdir. Bu risk faktorlarından bəziləri aşağıdakılardır:
Yaş: Piriformis sindromu orta yaşlı və yaşlı insanlarda daha çox rast gəlinə bilər. Yaşlanma prosesi ilə meydana gələn əzələ və oynaq strukturlarında dəyişikliklər piriformis sindromu riskini artıra bilər.
Peşə: Ofis işçiləri və ya uzun müddət oturmaq məcburiyyətində qalan insanlar kimi müəyyən peşələrdə çalışan şəxslər piriformis əzələsində əlavə təzyiqlə üzləşə bilər. Bu, piriformis sindromunun meydana gəlməsinə səbəb ola bilər.
Ekstremal idman növləri: Xüsusilə həddindən artıq idman edənlər və ya müəyyən əzələ qruplarını daim istifadə etmək məcburiyyətində qalan idmançılar piriformis sindromu riski altında ola bilər. Bu, əzələlərin həddindən artıq yüklənməsi səbəbindən spazmlara və iltihaba səbəb ola bilər.
Anatomik xüsusiyyətlər: Bəzi fərdlərdə çanaq nahiyəsinin anatomik quruluşunda anadangəlmə fərqlər piriformis əzələsinə təzyiq ehtimalını artıra bilər.
Uzun müddət arxa cibdə bərk, sıxılmış pulqabı və ya telefon gəzdirmək də səbəblər arasındadır.
Piriformis sindromunun əlamətləri
Piriformis sindromu nəticəsində bədəndə müxtəlif simptomlar meydana gələ bilər. Piriformis sindromunun simptomları aşağıdakıları əhatə edə bilər:
Omba Ağrısı: Piriformis əzələsinin iltihabı və ya spazmı omba nahiyəsində güclü ağrıya səbəb ola bilər.
Ayaq Ağrısı və Uyuşması: Siyatik sinirə təzyiq səbəbiylə piriformis sindromu ayaqlarda ağrı və uyuşmalara səbəb ola bilər.
Hərəkətin məhdudlaşdırılması: Piriformis sindromu omba oynağının hərəkətliliyini məhdudlaşdıra və fərdin müəyyən idman hərəkətlərində çətinlik çəkməsinə səbəb ola bilər.
Gəzməkdə çətinlik: Omba və ayaqlarda ağrı səbəbiylə yeriməkdə çətinlik yaşana bilər. Bu, gündəlik fəaliyyətlərdə məhdudiyyətlərə səbəb ola bilər.
Piriformis sindromu necə müalicə olunur?
Piriformis sindromunun müalicəsi adətən fərdin vəziyyətinə, baş verən simptomların şiddətinə və ümumi sağlamlığına əsasən müəyyən edilir. Piriformis sindromunun müalicə üsullarından bəziləri aşağıdakılardır:
Fiziki Müalicə və Məşq: Fizioterapiya piriformis əzələsini gücləndirmək və elastikliyini artırmaq üçün xüsusi məşq proqramlarını əhatə edir.
Masaj terapiyası: Masaj terapiyası əzələ gərginliyini azaltmağa və qan dövranını artırmağa kömək edə bilər.
İsti və ya soyuq tətbiq: Soyuq və ya isti tətbiqlər ağrıları aradan qaldırmağa və əzələ spazmlarını aradan qaldırmağa kömək edə bilər.
İltihab əleyhinə dərmanlar: Qeyri-steroid iltihab əleyhinə dərmanlar (NSAİİ) ağrı və iltihabın simptomlarını azalda bilər.
Fəaliyyət modifikasiyası: Müəyyən hərəkətləri və ya fəaliyyətləri dəyişdirmək piriformis sindromunun simptomlarını azaltmağa kömək edə bilər.
Cərrahi müdaxilə: Əgər digər müalicə üsulları təsirsizdirsə və ya daha ağırdırsa, cərrahi müdaxilə düşünülə bilər.
Piriformis sindromunun müalicəsində həkimə müraciət etmək dəqiq diaqnoz və effektiv müalicə planının təyin edilməsi baxımından çox vacibdir.
Həkim tərəfindən aparılan müalicə adətən fiziki terapiya, xüsusi məşq proqramları, masaj terapiyası və iltihab əleyhinə dərmanların istifadəsi kimi üsulları əhatə edir.
Bu cür üsullar xəstənin simptomlarını idarə etmək və əzələ spazmlarını aradan qaldırmaq üçün tətbiq oluna bilər. Ancaq tətbiq ediləcək müalicə planı fərdin yaşına, sağlamlıq vəziyyətinə və həyat tərzinə görə fərdiləşdirilə bilər.
Tags :
Paylaşmaq :