fizyoterapi.az
11 Mart 2024
Zərbə dalğa terapiyası (ESWT) bədəndə heç bir kəsik etmədən müalicə məqsədilə yüksək enerjili şok dalğalarını bədənə ötürən bir müalicə üsuludur. Zərbə dalğa, tətbiq olunduğu bölgədə ağrıları aradan qaldırmaq üçün qan dövranını sürətləndirən bir üsuldur. Qan dövranını artıran bu müalicə bədənin bir çox yerinə tətbiq oluna bilər. Xüsusilə urologiya və fizioterapiya sahələrində tez-tez tətbiq olunan müalicə ən çox idmançılara tətbiq edilir və zədələnmiş bölgəni qısa müddətdə sağalda bilir. Urologiyada ESWT ilk növbədə “Erektil disfunksiya (penisdə erektil disfunksiya), Peyronie xəstəliyi və xroniki prostatit” kimi prostat problemlərinin həllində istifadə edilən bir müalicə növüdür.
ESWT cihazları ən son texnologiya ilə istehsal edilən müalicə cihazlarıdır. Güclü səs dalğaları yaradaraq xəstəlikləri müalicə etmək üçün istifadə olunur. Zərbə dalğa terapiyası bütün dünyada tanınan bir müalicə üsuludur. Prosedur demək olar ki, ağrısızdır, lakin müalicə olunan ərazidə qan axını sürətləndiyi üçün qızartı meydana gələ bilər. Lazım gələrsə, müalicə bir neçə dəfə təkrarlana bilər.
Bəzi hallarda şok dalğa terapiyası edilə bilməz. Zərbə dalğa terapiyası metodunun tətbiqinə insanın yaşından və bədənin həssaslığından asılı olaraq qərar verilir. Müalicədən əvvəl insanlardan xroniki xəstəliklərin varlığı, cərrahi əməliyyat olub olmadığını və allergiyaları soruşulur. Qan təzyiqi, diabet və ya panik atak xəstəliyi olanlarda bu xəstəliklər müalicəyə maneə törədir. Cihazların polad başlı aplikatorları müalicə ediləcək nahiyədə lazımi nöqtəyə təzyiq edərək qan dövranını artırır.
Tətbiq edilən zərbə dalğa terapiyasından sonra insanlar birbaşa normal həyatlarına qayıda və gündəlik işlərinə davam edə bilərlər. Müalicədən sonra tətbiq sahəsi üçün heç bir dərman və ya krem tələb olunmur. İnsanlar bir müddət xəstəliyə səbəb olan hallardan uzaq durmalı, bədən sağlamlığını qorumalıdır. ESWT müalicəsindən sağalma dərəcələri xəstəliyin gedişatından asılı olaraq dəyişə bilər. Müalicə bütün əzələ xəstəliklərində eyni təsir göstərmir və sağalma müddəti insandan insana dəyişə bilər.
Bu metod müxtəlif xəstəliklərin müalicəsində istifadə olunur.
Urologiya sahəsindəki xəstəliklər:
Ortopediya və Fizioterapiya sahələrindəki xəstəliklər:
Zərbədalğası terapiyasının ən çox istifadə edildiyi xəstəliklər yuxarıda qeyd olunan xəstəliklərdir. İstisna olaraq, Fizioterapevtlər tərəfindən yuxarıda sadalanan xəstəliklərdən başqa müxtəlif xəstəliklərdə istifadə edilə bilər. Zərbə dalğa terapiyası adətən hər kəsə tətbiq oluna bilər, lakin insanların müxtəlif sağlamlıq problemləri müalicəyə mənfi təsir göstərə bilər.
Əgər xəstədə panik atak varsa, qan təzyiqi çox yüksəkdirsə, bədəndə şəkərli diabet səbəbli yaralar varsa, ürək xəstəliyi varsa, müalicə edilməli olan bölgə əməliyyat olunubsa və ya platin kimi material varsa, bunlar müalicəyə mənfi təsir edə bilər.
İdmançılarda tez-tez baş verən əzələ dartınması, vətər və sinirlərdə pozğunluqlar, qan damarlarının fəaliyyətinin pozulması zərbə dalğa terapiyası ilə aradan qaldırıla bilər. Müalicə yalnız mütəxəssis tərəfindən məqsədəuyğun hesab edildikdə tətbiq oluna bilər.
Zərbə dalğa terapiyası üçün istifadə edilən cihazlarda səs dalğaları ultrasəs dalğalarından 10 dəfə çoxdur. Müalicə dirsək, daban və ya penis kimi problemli nahiyələrdə tək bir nöqtəyə fokuslanaraq həyata keçirilir.
Müalicə prosesində insanlar çox ağrı hiss etmirlər. Müalicə tamamlandıqdan sonra gündəlik həyata davam edilə bilər, ancaq zədələnmiş sahə həkimin tövsiyə etdiyi müddət ərzində qorunmalıdır. Zərbə dalğası müalicəsi orta hesabla 5-7 gün aralıqla aparılır və lazım gəldikdə seanslar təkrarlana bilər.
Zərb dalğa terapiyası bəzi hallarda tətbiq oluna bilməz. Uyğun olmadığı vəziyyətləri aşağıdakı kimi sıralamaq olar;
Yuxarıdakı hallarda zərbə dalğa terapiyası tətbiq oluna bilməz.
Zərbə dalğa müalicəsi 5-7 gün arasında davam edir və seanslar xəstəliyin vəziyyətindən asılı olaraq təyin edilir. Şok dalğa terapiyası çox qısamüddətlidir və 5-20 dəqiqə ərzində tətbiq olunur. İlk tətbiqdən etibarən ağrı azalır və sağalma prosesi başlayır.
Seanslar zamanı qısalan əzələlər, zədələnmiş vətər və sinirlər daim yenilənir və güclənir. Ən asan və güclü müalicə üsullarından biri olan zərbə dalğa terapiyası sayəsində dayaq-hərəkət sistemi xəstəlikləri qısa müddətdə müalicə oluna bilir. İdmançıların tez-tez qarşılaşdıqları əzələ spazmları və ya müxtəlif əzələ pozğunluqları üçün effektiv bir müalicə metodu olan zərbə dalğa terapiyası bütün dünyada tanınan və tətbiq edilən bir müalicə üsuludur.
Zərbə dalğa terapiya sınıqların birləşməsinin gecikdiyi hallarda da istifadə edilə bilər. Xüsusilə qol, ayaq və çiyin nahiyəsində uzun müddət sağalmayan sınıqların bu metodla daha sürətli birləşməsi və sümük ağrılarının azaldılması təmin edilir.
Zərbə dalğa terapiyası (ESWT) tətbiqindən sonra xəstələr müəyyən müddət ərzində etməli olduğu müəyyən işlər var. Müalicədən sonra xəstələr fizioterapevtin tövsiyə etdiyi idmanları fasiləsiz yerinə yetirməlidir. Bədənin özünü yeniləməsi üçün tətbiq olunan müalicədən sonra idmanlar çox vacibdir.
Zərbə dalğa terapiyasından sonra xəstələr normal həyata qayıda bilirlər, lakin müalicə olunan sahəyə diqqət yetirilməlidir. Diqqət yetirilməzsə, bu laqeydlik xəstəliyin yenidən yaranmasına səbəb ola bilər.