Kifozun Müalicəsində Fizioterapiyanın Rolu
27 Sentyabr 2024
Fizioterapiya kifozu olan şəxslərin əzələ balansını bərpa etməyə, gücünü artırmağa və duruşunu yaxşılaşdırmağa yönəlmiş xüsusi məşqləri əhatə edən konservativ müalicədir. Kifozun (qozbellik) müalicəsi zamanı bu məşqlər, həm əzələ zəifliyini düzəltməyə, həm də onurğa ətrafındakı əzələləri gücləndirməyə kömək edir. Fizioterapiya prosesində ən çox istifadə edilən metodlar aşağıdakılardır:
- Duruşu Düzəldən Məşqlər
Qozbel duruşunu düzəltmək üçün kürək əzələlərini və onurğanı dəstəkləyən əzələləri gücləndirən xüsusi məşqlər etdilir. Bu məşqlər çiyinlərin və kürəyin geriyə çəkilməsini və onurğanın düzləşdirilməsini təmin edir.
- Gərmə Məşqləri
Əyilmiş duruşu düzəltmək üçün bədənin ön hissəsindəki (sinə, ön çiyin) əzələləri uzatma və gərmə hərəkətləri edilir. Bu əyilmiş duruşun dik duruşla əvəz olunmasına köməklik edir.
- Postural Təlimlər
Fizioterapevt xəstəyə düzgün oturma, durma pozalarını öyrədir və bu vərdişlərin gündəlik həyata daxil edilməsini təmin edir. Məsələn, telefon və ya kompüter qarşısında oturarkən onurğanı düzgün vəziyyətdə saxlamaq çox vacibdir.
- Tənəffüs Məşqləri
Tənəffüs məşqləri ilə sinə qəfəsinin açılmasına və onurğanın hərəkətliliyinin artırılmasına köməklik edilir.
Manual Terapiya ilə Kifozun Müalicəsi
Manual terapiya, qozbeli olan şəxslərdə onurğanın və ətraf əzələlərin düzgün vəziyyətə gətirilməsini hədəfləyən əllə tətbiq olunan bir müalicə metodudur. Donqarlığın müalicəsi zamanı manual terapevtlər, əzələləri və oynaqları manipulyasiya edərək qozbelin səbəb olduğu əzələ gərginliyini və disbalansı aradan qaldırır. Bu müalicə aşağıdakı üsulları əhatə edir:
- Oynaq Mobilizasiyası
Manual terapiyada həkim, onurğanın sərt hissələrini yumşaldır və hərəkətliliyini artırır. Bu kifozdan yaranan gərginliyi azaltmağa kömək edir.
- Dərin Masajlar
Bu texnika ilə əzələlərə dərin təzyiq tətbiq edilərək qozbelin səbəb olduğu sərtlik və ağrı aradan qaldırılır.
Fizioterapiya və Manual Terapiyanın Tətbiqi:
Fizioterapiya və manual terapiya kifozun müalicəsi zamanı birlikdə tətbiq oluna bilər. Müalicə planı adətən fərdi ehtiyaclara əsaslanır və kifozun dərəcəsinə görə dəyişir. Fizioterapevt və manual terapevt xəstənin onurğasının vəziyyətini qiymətləndirərək uyğun müalicə metodlarını tətbiq edir.
Müalicənin Effektivliyi
Fizioterapiya və manual terapiya kifozun müalicəsi zamanı davamlı şəkildə tətbiq edildikdə çox effektiv nəticələr verir. Lakin xəstənin düzgün məşqləri və duruş düzəldici vərdişləri gündəlik həyatına daxil etməsi vacibdir. Xəstə mütəmadi olaraq fizioterapiya seanslarına davam edər və verilən tövsiyələrə əməl edərsə, kifotik duruşu əhəmiyyətli dərəcədə azalda bilər.
Kifotik duruşun müalicəsi fizioterapiya və manual terapiya ilə həm əzələ gücləndirici, həm də manipulyasiya metodları ilə aparılır. Fizioterapiya ilə duruşu düzəldən və əzələləri gücləndirən məşqlər edilir, manual terapiya isə əzələ və oynaqları manipulyasiya edərək ağrı və sərtliyi aradan qaldırır. Davamlı tətbiq olunduqda bu müalicə üsulları kifotik duruşu düzəltməkdə və onurğanı yenidən düzgün vəziyyətinə qaytarmaqda çox təsirli olur.
Kifoz və Osteoporozun İdarə Edilməsi
Osteoporoz sümükləri zəiflədir və onurğa qırıqlarına səbəb olur, bu da kifozun irəliləməsinə gətirib çıxarır. Onurğa sıxlığının azalması nəticəsində duruş pozğunluğu yaranır. Bu vəziyyəti torakal onurğa ekstansiyası və gücləndirici məşqlərlə idarə etmək mümkündür.
Torakal Onurğa Ekstansiyasının Əhəmiyyəti
Torasik onurğa ekstansiyası kifoz və osteoporoz riski olan insanlar üçün əhəmiyyətli gündəlik bir məşqdir. Bu məşq onurğanın hərəkətliliyini qoruyur və duruşu düzəldir. Sadəcə yerə uzanmaq və qolları baş üzərinə qaldırmaqla sinə gərilməsi yaradan bu məşq elastikliyi artırır və duruşu yaxşılaşdırır.
Əlavə Dəstək Üçün Rulo Dəsmal və Köpük Roller İstifadəsi:
Torasik onurğada daha çox sərtliyi olan insanlar rulo dəsmal və ya köpük roller istifadə edərək prosesi dərinləşdirirlər. Köpük roller ilə irəli-geri yuvarlanmaq onurğanı açır və elastikliyi artırır, lakin onurğada qırıqlar olduğu halda ehtiyatlı olmaq vacibdir.
Torasik ekstansiyaya əlavə olaraq, bel, çiyin və mərkəz əzələlərini gücləndirən məşqlər kifoz və osteoporozun idarə edilməsində mühüm rol oynayır. Bu məşqlər onurğaya dəstək verir və duruşu yaxşılaşdırır.
Skolioz və Kifoz
Onurğa, belin ortasından düz bir xətt boyunca uzanan və əzələ-bağ sistemi ilə dəstəklənən sümüklərdən ibarətdir. Uşaqlarda xərçəng müalicəsi bəzən skolioz və kifoz kimi anormal əyriliklərə səbəb olur.
Skolioz onurğanın yana əyilməsi ilə xarakterizə olunur, “S” və ya “C” formasında görünür. Əlamətləri arasında qeyri-bərabər çiyinlər, ombalar, bel asimmetriyası və başın çanaq üzərində mərkəzləşməməsi var.
Kifoz isə üst bel nahiyəsində anormal yuvarlanma və ya “qozbellik”dir. Yan tərəfdən baxıldıqda bu insanın qabağa əyilmiş kimi görünməsinə səbəb olur.
Skolioz ən azı 10 dərəcə, kifoz isə 50 dərəcə əyilmə ilə diaqnoz edilir. Qozbelin müalicəsi adətən mərhələli şəkildə aparılır: müşahidə, korset istifadəsi və ciddi hallarda cərrahiyyə. Kifoz müalicəsi xəstənin vəziyyətinə görə fərqli üsullarla idarə olunur.
Ürək-Damar Sistemi Problemləri
Kifoz, sinə qəfəsinin formasını dəyişərək ürək və qan dövranı üzərində də mənfi təsir göstərir. Dərindən nəfəs alma çətinliyi, oksigenin qana keçməsini azalda bilər ki, bu da ürək-damar sistemində problemlərə səbəb olur. Ağır hallarda kifoz ürəyin iş qabiliyyətini zəiflədə bilər.
5. Artrit
Kifoz, xüsusilə yaşlandıqca onurğada artrit ilə də əlaqəli ola bilər. Onurğadakı oynaq və disklərin iltihabı nəticəsində onurğada sərtlik və ağrılar inkişaf edə bilər. Artrit, kifozu daha da şiddətləndirə və onurğanın hərəkətliliyini ciddi şəkildə azalda bilir.
Tənəffüs İnfeksiyaları
Kifoz nəticəsində ağciyərlərin tam genişlənə bilməməsi, bu da öz növbəsində nəfəs alma funksiyasını zəiflədir və nəticədə ağciyərlərin infeksiya riskini artırır. Xroniki bronxit, sətəlcəm kimi tənəffüs infeksiyaları kifozlu insanlarda daha tez-tez rast gəlinir.
Sinir Problemləri
Kifozun irəliləməsi sinirlərə təzyiq göstərə bilər. Nəticədə ətraflarda uyuşma, zəiflik, ağrılar və hətta hərəkət məhdudiyyəti yaranır. Bu onurğa kanalı daralmasına (spinal stenoz) və sinirlərin sıxılmasına səbəb olur. Sinirlərin sıxılması kifozlu şəxslərdə ciddi funksional problemlərə yol açır.
9. Həzm Sistemi Problemləri
Dərin kifoz sinə və qarın boşluğuna təzyiq edərək həzm sistemi üzərində mənfi təsir göstərə bilər. Bu, mədə problemləri, qəbizlik və həzm prosesində çətinliklər yarada bilər. Həzm sisteminin bu cür təsirlənməsi bədənin qida qəbulunu və ümumi sağlamlığına mənfi təsir edir.
Nəticə:
Kifoz bir çox digər xəstəliklər və sağlamlıq problemləri ilə əlaqəli ola bilər. Bu səbəbdən, kifozun müalicəsi yalnız onurğa əyriliyinin düzəldilməsinə deyil, həm də əlaqəli digər sağlamlıq problemlərinin qarşısının alınmasına yönəldilməlidir. Erkən müdaxilə ilə kifozun ağırlaşmasının qarşısını almaq və həyat keyfiyyətini yaxşılaşdırmaq mümkündür.
Kifozun Müalicəsi Mümkündürmü?
Kifoz, xüsusilə yeniyetmə yaşda olan xəstələrdə Scheuermann xəstəliyi və ya pis duruş nəticəsində yaranır. Bu vəziyyət, əsasən döş nahiyəsində onurğanın qeyri-normal şəkildə önə əyilməsi ilə xarakterizə olunur. Kifozun idarə olunmasında erkən diaqnoz və müalicə çox vacibdir.
Duruş pozuntusuna bağlı kifoz üçün, fiziki terapiya və duruşu düzəldən məşqlər kimi qeyri-invaziv müalicələr əyriliyi düzəltməyə kömək edə bilər. Əgər vəziyyət struktural hala gəlirsə, daha qabaqcıl müdaxilələr tələb oluna bilər. Bu müdaxilələr arasında korset istifadəsi və xüsusi terapiyalar yer alır ki, bu da əyriliyin daha da pisləşməsinin qarşısını almaq üçün vacibdir. Onurğanın üçbucaq formasında olduğu Scheuermann kifozu kimi hallarda düzəldici korset və manual terapiya kimi həll yolları beldəki əyriliyin azalmasına və xəstənin duruşunun yaxşılaşmasına kömək edir.
Kifoz müalicəsi və ən çox verilən suallar:
Kifozu müalicə etmədən yaşamaq mümkündürmü?
Kifozun yüngül halları xüsusi müalicə olmadan idarə oluna bilər, lakin ağır hallarda kifozun müalicəsi ağrının qarşısını almaq və duruşun pisləşməsinin qarşısını almaq üçün vacibdir.
Uşaqlarda niyə kifoz yaranır?
Kifoz uşaqlarda doğuşdan (fetal onurğa formalaşmasında olan səhvlərə görə) meydana gələ bilər. Lakin daha çox, sürətlə böyüyən sümüklər və yeniyetməlik dövründəki digər fiziki dəyişikliklər ilə ortaya çıxır. Bəzi uşaqlarda pis duruş, inkişaf etməyən kifoz formasına səbəb olur. Ancaq Scheuermann kifozu adlanan struktural anormallıq, uşağın düz dayanmağa çalışmasına baxmayaraq, getdikcə pisləşən onurğa əyriliyin gətirib çıxarır.
Böyüklərdə kifoz niyə yaranır?
Böyüklərdə də uşaqlarda olduğu kimi postural kifoz inkişaf edə bilər. Daimi əyilmə, zəif əzələ inkişafı və qeyri-erqonomik iş mövqeləri bu düzəldilə bilən problemə səbəb ola bilər.
Bundan əlavə, yaşla əlaqədar yaranan degenerativ kifoz da ortaya çıxa bilər. Degenerativ kifoz, onurğanın yaşa bağlı dəyişiklikləri zamanı meydana gəlir. Osteoporoz, onurğa sıxılması və qırıqları yaradaraq kifozun yaranmasına gətirib çıxarır.
Tags :
Share This :
Improve Your Spine Health, Download Our Chirox App Now!
27 Sentyabr 2024